Wczoraj odbyły się konsultacje społeczne dotyczące środków europejskich dla województwa świętokrzyskiego na lata 2021-2027. Mogliśmy się dowiedzieć jaka będzie alokacja środków i na co konkretnie województwo zamierza przeznaczyć otrzymane fundusze. Wszyscy chętni mogli w czasie transmisji na żywo zadawać pytania.
W konsultacjach społecznych wzięli udział Małgorzata Jarosińska-Jedynak – wiceminister funduszy i polityki regionalnej, marszałek województwa świętokrzyskiego Andrzej Bętkowski, wicemarszałek Renata Janik i Jacek Sułek – dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju UMWŚ. Moderatorem dyskusji był dziennikarz ekonomiczny Artur Osiecki.
Spotkanie otworzyła Małgorzata Jarosińska-Jedynak, która przedstawiła ogólne zarysy perspektywy budżetowej 2021-2027. Jak powiedziała, województwo świętokrzyskie jako najmniejszy region w kraju wciąż boryka się z problemami rozwojowymi, a PKB województwa nie osiągnęło nawet połowy średniej unijnej. W nowej perspektywie budżetowej województwo świętokrzyskie może spodziewać się 1,1 mld euro, co w przeliczeniu na mieszkańca daje pierwszy wynik w kraju – 891 euro na osobę.
Województwo będzie jednak mogło starać się też o inne formy wsparcia.
– Marszałek może wynegocjować z ministrem właściwym ds. rozwoju regionalnego dodatkowe środki w ramach kontraktu programowego. To około 7 mld euro dodatkowych środków do rozdysponowania na cały kraj – poinformowała Jarosińska-Jedynak.
Ile pieniędzy dla Polski?
Rząd wynegocjował łącznie 170 mld euro, czyli około 770 mld złotych. Największe środki alokowano w ramach Umowy Partnerstwa – 76,5 mld euro, Wspólnej Polityki Rolnej – kolejne 21,6 ml euro oraz Krajowego Planu Odbudowy – 59,1 mld euro.
Tak jak 14 innych regionów, województwo świętokrzyskie będzie mogło się starać o 85% dofinansowania kosztów kwalifikowalnych prowadzonych przez siebie inwestycji.
Na jakie cele?
Pieniądze z europejskich programów będą mogły być przeznaczane np. na inwestycje w badania i rozwój, wspieranie przedsiębiorstw i organizacji badawczych, zwiększanie podaży innowacji, wsparcie cyfryzacji sektora publicznego i administracji, czy wsparcie inwestycji przedsiębiorców.
Tak jak w poprzedniej perspektywie budżetowej, tak i teraz istotne będą zadania wspierające zieloną energię, recykling i gospodarkę odpadami czy obniżenie emisyjności polskiej gospodarki.
Wspierane będą także inwestycje z zakresu komunikacji – zarówno zbiorowej, np. kolejowej jak i cyfrowej – czyli np. budowa ultraszybkich sieci szerokopasmowych i innych systemów łączności.
Fundusze europejskie pomogą też w zwiększeniu zatrudnienia bezrobotnych, rozwoju edukacji, turystyki i ochrony zdrowia.
Wsparcie w związku ze wszystkimi celami będzie miało formę dotacji lub pomocy zwrotnej. Najwięcej funduszy europejskich trafi na programy regionalne i kontynuację Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko – ponad 75%.
Plany Województwa Świętokrzyskiego
W drugiej części spotkania głos zabrali przedstawiciele województwa świętokrzyskiego – marszałek Andrzej Bętkowski, wicemarszałek Renata Janik i dyrektor Departamentu Inwestycji i Rozwoju Jacek Sułek.
– W regionie świętokrzyskim jesteśmy teraz w bardzo ważnym momencie. Z jednej strony zamykamy perspektywę budżetową 2014-2020, a z drugiej przygotowujemy się do nowego unijnego rozdania. Jesteśmy też na finiszu prac nad projektem strategii dla naszego województwa 2030+, która określi obszary rozwoju regionu na najbliższe 10 lat – powiedział Andrzej Bętkowski.
Jak zaznaczył marszałek, województwo ma bardzo ambitne plany na inwestycje, dlatego będzie starało się o zwiększenie wsparcia środkami z rezerwy.
O szczegółach planowanych inwestycji opowiedział dyrektor Jacek Sułek. Poinformował, że, województwo będzie się starało o 444 mln euro dodatkowych środków z rezerwy, co łącznie dałoby 1,55 mld euro dla regionu.
– To przełożyłoby się na wzrost alokacji środków o 14% w porównaniu do perspektywy 2014-2020 – mówi Sułek.
Na priorytet 1 środków europejskich, czyli „Konkurencyjną Gospodarkę” województwo chce przeznaczyć 197 mln euro i 100 mln z wnioskowanej rezerwy.
30 mln euro trafiłoby na II etap budowy Świętokrzyskiego Kampusu Laboratoryjnego Głównego Urzędu Miar. Drugie tyle trafiłoby na drugi kluczowy projekt, czyli stworzenie Centrum Badań Molekularnych przy Świętokrzyskim Centrum Onkologii.
Na priorytet 2, czyli „Region przyjazny dla środowiska” trafi 237 mln euro i 115 mln euro z rezerwy, o którą wnioskuje województwo. Za te pieniądze zostałyby wsparte projekty związane z małą retencją (100mln euro), odnawialnymi źródłami energii i termomodernizacją (110 mln euro) oraz gospodarką odpadami, m.in. utylizacją azbestu(20 mln euro).
Na priorytet 3, czyli „Dostępne Świętokrzyskie” przeznaczone będzie 148 mln euro i 53 mln euro z rezerwy. 128 mln euro z tej kwoty trafiłoby na rozwój dróg wojewódzkich, 32 mln euro na transport zintegrowany i 41 mln euro na transport zbiorowy.
Na priorytet 4, „Świętokrzyskie dla mieszkańców” przewidziano 73,8 mln euro i 34,7 mln euro z wnioskowanej rezerwy. 45 mln euro trafiłoby na infrastrukturę ochrony zdrowia, 24 mln na infrastrukturę edukacyjną, tyle samo na infrastrukturę turystyczną i kulturalną oraz 15,5 mln euro na infrastrukturę społeczną.
Priorytet 5, „Wspólnota i przestrzeń”, to 140 mln euro i 30 mln euro z wnioskowanej rezerwy.
– Zdajemy sobie sprawę, że to są ambitne cele i plany, mamy też swiadomość, że kwota rezerwy o którą wnosimy nie będzie łatwa do osiągnięcia, ale już pracujemy już nad projektami i prosimy państwa, żeby te trzy magiczne czwórki dla świętokrzyskiego (444 mln euro – przyp. Red.) zapadły państwu w pamięci – zakończył Jacek Sułek.
Europejski Fundusz Społeczny w regionie
Wicemarszałek Renata Janik przedstawiła osiągnięcia województwa w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w latach 2014-2020, a następnie plany województwa na lata 2021-2027.
Na priorytet 6, czyli „Aktywni na rynku pracy” województwo chce przeznaczyć 97 mln zł, które pozwolą na aktywizację zawodową, wsparcie przedsiębiorczości i samo zatrudnienia, itp.
Priorytet 7, czyli „Edukacja na wszystkich etapach życia”, to 75 mln euro. Jednym z problemów do rozwiązania jest niski dostęp do edukacji przedszkolnej. Pieniądze te pozwolą na stworzenie nowych miejsc przedszkolnych, szczególnie w obszarach wiejskich.
Kolejne to niski odsetek kształcących się osób dorosłych i niskie efekty kształcenia w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Tu mają pomóc dodatkowe zajęcia, doposażenie szkół, stypendia, itp.
72 mln euro trafią na Priorytet 8, czyli „Wsparcie rodzin i włączenie społeczne. Środki te pozwolą na wsparcie rodziny, zapewnie usług opiekuńczych, czy też wsparcie klubów seniora, rodzinnych domów pomocy, itd.
Priorytet 9, czyli „Profilaktyka i ochrona zdrowia mieszkańców” to 33 mln euro, które mają wspomóc walkę z problemem wyludniania się województwa i starzejącego się społeczeństwa. Fundusze te trafią też na programy zdrowotne dla dzieci i młodzieży.
– Wstępnie planowana alokacja w nowej perspektywie na EFS to 277 mln euro. Jednak skala naszych potrzeb jest ogromna, a to świadczy o tym, że środków finansowych potrzebujemy bardzo dużo. Będziemy zabiegali o zwiększenie tej kwoty o 111 mln euro do 388 mln euro – podsumowała Renata Janik.
Na koniec nastąpiła sesja pytań i odpowiedzi, w której samorządowcy z regionu i wszyscy inni zainteresowani mieli możliwość rozwiania swoich wątpliwości. Wszystkie osoby, które chciałyby dowiedzieć się czegoś więcej na temat nowej perspektywy budżetowej, mogą zadawać pytania poprzez specjalny formularz na stronie ministerstwa funduszy i polityki regionalnej.
