Zwolnienie ze składek ZUS za listopad; ustanowienie jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego w wysokości 2080 zł; dopłata dla przedsiębiorców w wysokości 2 tys. zł do każdego miejsca pracy, w tym umowy zlecenie; dotacja w wysokości do 5 tys. zł; zawieszenie opłaty targowej w 2021 roku – to główne rozwiązania – przygotowanego m.in. przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii – pakietu pomocowego dla przedsiębiorców, czyli tzw. antykryzysowej tarczy branżowej. Dziś ustawę tę uchwalił Sejm. Teraz trafi ona do Senatu.
Pakiet ten pomoże firmom z branż najbardziej dotkniętych skutkami drugiej fali pandemii koronawirusa. W tym: gastronomicznej, weselnej, fitness, targowej, estradowej, filmowej, sprzedaży detalicznej (stragany i targowiska), kulturalno-rozrywkowej, rekreacyjnej, fotograficznej, fizjoterapeutycznej i edukacyjnej.
W przypadku zniesienia opłaty targowej projekt przewiduje rekompensaty dla tych gmin, których przychody z opłaty przekraczają 10 tys. zł rocznie.
Projekt zawiera rozwiązania przygotowane przez MRPiT, MF i KPRM. W Sejmie złożyli go posłowie PiS.
– Dla przedsiębiorców z najbardziej zagrożonych branż, proponujemy nowe instrumenty wsparcia. Z jednej strony będą one polegały na zastosowaniu tych narzędzi finansowych, jakich użyliśmy wiosną, tj. zwolnienie z ZUS albo postojowe. Z drugiej strony, na wniosek kilku zrzeszeń pracodawców i przedsiębiorców, będziemy proponować długoterminowe środki finansowe, fundusze na restrukturyzację, na wsparcie w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej. Nie pozostawimy przedsiębiorców samym sobie – mówi wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii Jarosław Gowin.
Jak podkreśla: – Wszystkie działania MRPiT powstają w dialogu z przedsiębiorcami. Na bieżąco prowadzimy konsultacje z przedstawicielami branż najbardziej dotkniętych skutkami pandemii.
A sekretarz stanu Andrzej Gut-Mostowy zaznacza: – Turystyka i inne branże najbardziej poszkodowane przez Covid-19 będą teraz mogły liczyć na szybką pomoc. Ustawa wprowadza uprawnienia dla Rady Ministrów, aby w drodze rozporządzenia przyznać postojowe lub zwolnić ze składek ZUS – to ważna zmiana.
– Tarcza branżowa to zestaw punktowych rozwiązań dla branż objętych obostrzeniami w związku z pandemią COVID-19. Pomoc będzie przyznana za listopad, ale rząd będzie mógł w drodze rozporządzenia ją przedłużyć na kolejne miesiące – wyjaśnia wiceminister rozwoju, pracy i technologii Marek Niedużak.
Które branże otrzymają pomoc?
O wsparcie będą mogły ubiegać się firmy reprezentujące branże:
• gastronomiczną,
• kulturalno-rozrywkową (estradową, targową, fotograficzną, filmową, muzealną),
• fitness, siłownie, sport, rekreacja,
• sprzedaży detalicznej (targowiska, bazary),
• turystyczną (organizatorzy turystyki, hotele i podobne obiekty zakwaterowania, przewodnicy górscy, rezerwacja biletów),
• edukacyjną.
Główne rozwiązania pomocowe z tarczy branżowej
Ustawa przewiduje kilkadziesiąt regulacji, z których najistotniejsze to:
• zwolnienie z ZUS – zwolnienie z obowiązku opłacania należnych składek za okres od dnia 1 listopada 2020 r. do dnia 30 listopada 2020 r., z możliwością przedłużenia na kolejne miesiące,
• jednorazowe dodatkowe świadczenie postojowe – dla osób, które na dzień 30 września 2020 r. prowadziły jeden z określonych rodzajów działalności, z możliwością przedłużenia na kolejne miesiące,
• zawieszenie opłaty targowej w 2021 r. – przedsiębiorcy na tym rozwiązaniu zaoszczędzą łącznie kwotę 137 mln złotych; projekt przewiduje dla gmin rekompensatę, ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, dochodów utraconych z tytułu braku opłaty targowej w 2021 r.,
• dotacja dla mikro i małych przedsiębiorstw – wysokość wsparcia wyniesie do 5 tys. zł.,
• dofinansowanie wynagrodzeń pracowników w kwocie 2000 zł przez 3 miesiące.
Zwolnienie z płacenia składki ZUS
Ustawa wprowadza zwolnienie z obowiązku opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 listopada 2020 r. do dnia 30 listopada 2020 r.
Zwolnienie z obowiązku opłacania ww. świadczeń wymaga spełnienia następujących warunków:
• prowadzenie na dzień 30 września 2020 r. jednego z określonych rodzajów działalności,
• zgłoszenie do 30 czerwca podmiotu jako płatnika składek,
• wykazanie, że przychód uzyskany w listopadzie 2020 r. był niższy o co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w listopadzie 2019 r.
W przypadku, gdyby przedsiębiorca opłacił składki jeszcze przed pozytywnym rozpatrzeniem jego wniosku, będą one podlegały zwrotowi.
Zaproponowane zmiany upoważniają także Radę Ministrów, aby mogła w drodze rozporządzenia wydłużyć okres zwolnienia z tytułu nieopłaconych składek, jeżeli będzie tego wymagała sytuacja, a jednocześnie będzie na to pozwalał stan budżetu państwa.
Dodatkowe jednorazowe świadczenie postojowe
Nowelizacja przewiduje wprowadzenie jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego dla osób, które prowadziły na dzień 30 września 2020 r. jeden z określonych rodzajów działalności. Świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia, obowiązującego w 2020 roku, tj. 2 080,00 zł.
Warunkiem jego otrzymania jest uzyskanie w październiku lub w listopadzie 2020 r. niższego, o co najmniej 40%, przychodu z tej działalności w stosunku do przychodu uzyskanego odpowiednio w październiku albo listopadzie w 2019 r.
Podobnie jak w przypadku świadczenia postojowego wprowadzonego wiosną tego roku, będzie ono wynosić 80% minimalnego wynagrodzenia, a dla osób rozliczających się w formie karty podatkowej – 50% minimalnego wynagrodzenia.
Tym razem wsparcie kierowane jest do konkretnych branż. Dlatego konieczne będzie załączenie do wniosku dodatkowych dokumentów, czyli oświadczenia o rodzaju przeważającej działalności (PKD) oraz oświadczenia o spadku przychodów.
W myśl nowelizacji rząd będzie mógł, w drodze rozporządzenia, przyznać ewentualną wypłatę kolejnych świadczeń za inne okresy rozliczeniowe, jeżeli będzie tego wymagała sytuacja i będzie pozwalał na to stan finansów publicznych.
Zawieszenie opłaty targowej
Tarcza branżowa zakłada również zawieszenie poboru opłaty targowej w 2021 r. Opłata ta pobierana jest niemal wyłącznie od drobnych przedsiębiorców, nieposiadających infrastruktury handlowej, dokonujących sprzedaży osobiście, przy pomocy członków rodziny lub pojedynczych pracowników. Dla takich podmiotów konieczność uiszczania choćby niewysokich opłat jest odczuwalnym obciążeniem, a ich zawieszenie byłoby konkretnym wsparciem.
Dla części gmin, które mają duże targowiska, oraz tych o charakterze uzdrowiskowym lub turystycznym wpływy z opłaty są istotną pozycją budżetową. Dlatego samorządom, które tracą z tego powodu dochody, będą przyznawane rekompensaty ze środków Funduszu Przeciwdziałania Covid-19.
Ze względu na fakt, że w niektórych gminach dochody z tytułu opłaty targowej nie są wysokie, projekt przewiduje zwrot dochodów w przypadku, gdy przekraczały one w danej gminie 10 tys. zł (za punkt odniesienia przyjmuje się 2019 r.). Utrata dochodu zostanie w pełni zrekompensowana – z góry za cały rok, do 31 marca 2021 r. ze środków Funduszu Przeciwdziałania Covid-19.
Niskoprocentowa dotacja
O dotację w wysokości do 5 tys. zł będą mogli się starać mikro i mali przedsiębiorcy. Z wyliczeń wynika, że otrzyma ją ok. 220 tys. przedsiębiorców, łącznie na kwotę ok. 1,1 mld zł. Będzie mogła mieć formę pomocy bezzwrotnej pod warunkiem wykonywania działalności gospodarczej przez 3 miesiące od dnia udzielenia wsparcia.
Aby skorzystać z dotacji, trzeba będzie spełnić następujące warunki:
• na 30 września 2020 r. wykazać jedną z określonych rodzajów działalności,
• na 30 września 2020 r. nie mieć zawieszonej działalności gospodarczej,
• przychód z działalności uzyskany w październiku albo listopadzie 2020 r. powinien być niższy co najmniej o 40%, w stosunku do przychodu uzyskanego odpowiednio w październiku albo listopadzie 2019 r.
Dotacji będą udzielać powiatowe urzędy pracy, na podstawie wniosków złożonych wyłącznie drogą elektroniczną, za pomocą serwisu praca.gov.pl.
Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników
Świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy będą przyznawane, w wysokości 2000 zł miesięcznie, do wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy (do wynagrodzenia pracownika zatrudnionego na część etatu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy). Dofinansowanie ma przysługiwać także do wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych. Jedni i drudzy muszą być jednak zatrudnieni co najmniej 3 miesiące przed złożeniem wniosku o przyznanie świadczeń.
Dofinansowanie nie będzie przysługiwać dla tych pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym złożono wniosek o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Aby skorzystać ze świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, przedsiębiorca będzie musiał spełnić następujące warunki:
• prowadzić na 30 września 2020 r. działalność gospodarczą należącą do wyżej wymienionych branż, oznaczoną jako rodzaj przeważającej działalności,
• przychód z tej działalności uzyskany w jednym z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku był niższy o co najmniej 40%, w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego,
• nie zalegał w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.,
• nie spełnia przesłanek do ogłoszenia upadłości, o których mowa w art. 11 lub art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe,
• nie jest wobec niego prowadzone postępowanie restrukturyzacyjne lub likwidacyjne.
Wnioski o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc będą składane w formie elektronicznej do wojewódzkiego urzędu pracy, właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.
Ułatwienia w zatrudnianiu pracowników
Tarcza wprowadza ułatwienia w zatrudnianiu pracowników w czasie trwającej pandemii Covid-19. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami, pracownik, który ma aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku administracyjno-biurowym, będzie mógł być zatrudniony na takim stanowisku u kolejnego pracodawcy, bez konieczności kierowania go na kolejne wstępne badania lekarskie.
Pracodawca będzie mógł skorzystać z proponowanego rozwiązania wyłącznie w sytuacji, gdy stwierdzi, że pracownik ma zostać zatrudniony na stanowisku, którego warunki odpowiadają tym opisanym w skierowaniu na badania lekarskie.
Ułatwienia w zatrudnieniu będą dotyczyć także pracowników zatrudnianych na innych stanowiskach niż administracyjno-biurowe. Ten sam lub inny pracodawca, u którego zatrudniałby się przyszły pracownik, nie będzie musiał kierować go na badania wstępne, w przypadku gdy zatrudnienie nastąpi w ciągu 180 dni (a nie jak obecnie 30 dni) po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy.
Rozwiązanie to będzie także dotyczyć osób podejmujących pracę równolegle u innego pracodawcy. Natomiast nie znajdzie ono zastosowania w przypadku osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Aby ułatwić przedsiębiorcom i pracownikom zrealizowanie badań lekarskich pracowników, po odwołaniu stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, wydłużono okresy i terminy związane z wykonywaniem (zawieszonych) profilaktycznych badań pracowników do 180 dni.
Rozwiązania dla branży turystycznej
Kluczowe rozwiązania tarczy branżowej dla branży turystycznej to:
• Dodatkowe postojowe (maksymalnie trzy razy) dla organizatorów turystyki oraz gestorów obiektów hotelarskich, przy spadku przychodu uzyskanego w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.
• Zwolnienie z ZUS za listopad 2020 dla PKD 79.90.C, czyli pozostałej działalności usługowej w zakresie rezerwacji, gdzie indziej niesklasyfikowanej. Pod wskazanym kodem działają np. agenci IATA zajmujący się sprzedażą biletów lotniczych.
• Jednorazowe postojowe dla PKD 79.90.C, czyli pozostałej działalności usługowej w zakresie rezerwacji, gdzie indziej niesklasyfikowanej. Pod kodem tym działają np. agenci IATA, którzy zajmują się sprzedażą biletów lotniczych.
• Zwolnienie z ZUS za listopad 2020 dla PKD 93.19.Z, czyli pozostałej działalności związanej ze sportem, która obejmuje także działalność przewodników górskich.
• Jednorazowe postojowe dla PKD 93.19.Z, czyli pozostałej działalności związanej ze sportem, która obejmuje także działalność przewodników górskich.
• Przedłużenie przyznanej pomocy w postaci zwolnienia z ZUS oraz świadczenia postojowego na drodze rozporządzenia ułatwi przyznanie kolejnego wsparcia dla branży turystycznej.
Ile będzie kosztować tarcza branżowa?
Zwolnienie z ZUS za listopad 2020 r. dla 32 kodów PKD będzie generowało skutki finansowe w wysokości 735,7 mln zł. Obejmie ok. 220 tys. płatników składek. Dodatkowe świadczenie postojowe kosztować będzie 388 mln zł. Mała dotacja w wysokości 5 tys. zł to koszt prawie 1,1 mld zł. Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników w kwocie 2000 zł dla wybranych branż będzie kosztowało ok. 1,85 mld złotych miesięcznie.
Z kolei na zwolnieniu z opłaty targowej w 2021 r. przedsiębiorcy zaoszczędzą łącznie kwotę 137 mln złotych.
Do tej pory przedsiębiorstwa z branż gastronomicznej, rozrywkowej, sportowej i sprzedaży detalicznej również objęte były rządowym wsparciem. Z tarczy antykryzysowej z tytułu zwolnień z ZUS-u i wypłat świadczenia postojowego firmy zyskały 2,9 mld zł, a z tarczy finansowej PFR do 30 tys. firm działających w tych sektorach trafiło 3,5 mld zł.
Do kiedy można składać wnioski o dofinansowanie?
Przedsiębiorstwa, które wiosną nie spełniły warunków, a dopiero teraz po raz pierwszy odczuły pogorszenie sytuacji gospodarczej, mogą skorzystać z dofinansowania do wynagrodzeń (termin składania wniosków do 10.06.2021), mikropożyczek i świadczenia postojowego. Mają na to czas do 30 czerwca 2021.
Obecne przepisy ustawy antycovidowej z marca br. nie wskazują wprost terminu zakończenia naborów wniosków o wsparcie dla przedsiębiorców. Oznacza to, że na wydatkowanie środków z Funduszu Pracy na finansowanie działań w 2020 r. powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy mają czas do 31 grudnia 2020 r.
Z analizy środków wydanych przez powiatowe urzędy pracy wynika jednak, że zdecydowana większość podmiotów uprawnionych do otrzymania wsparcia, już z niego skorzystała.
Propozycja przedłużenia udzielania pomocy na 2021 r. zgodna jest z decyzją Komisji Europejskiej, która wydłużyła możliwość stosowania środków pomocowych.
PAP
