Kryzys energetyczny, inflacja i zacieśnienie polityki monetarnej stwarzają zagrożenia dla inwestycji w przedsiębiorstwach UE – wynika z badania Europejskiego Banku Inwestycyjnego dot. poziomu inwestycji. Zwrócono uwagę, że unijne firmy poczyniły postępy w inwestowaniu na rzecz klimatu.
Jak zwrócili uwagę autorzy badania, EBI dotyczącego poziomu inwestycji, w 2022 r. niewiele firm spodziewa się, że sytuacja będzie gorsza niż przed pandemią, “dzięki szerokiemu i szybkiemu wsparciu publicznemu oraz silnemu ożywieniu popytu w pierwszej połowie 2022 r.”. 84 proc. firm spodziewa się, że sprzedaż w 2022 r. powróci, co najmniej, do poziomu sprzed pandemii. “W walce ze zmianą klimatu firmy z UE nadal przodują w porównaniu z USA” – wskazano.
Dodano, że w całej UE 88 proc. firm podjęło “działania w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych”, a ponad połowa firm w UE już zainwestowała w działania na rzecz klimatu. Z kolei postrzeganie przez firmy warunków inwestowania pogorszyło się z powodu kryzysu energetycznego, niepewności i spowalniającego globalnego wzrostu.
Zaznaczono, że oczekiwania ws. koniunktury okazały się negatywne (spadek z +27 proc. do -53 proc.). “Postrzeganie perspektyw biznesowych (…) również ma trend negatywny (spadek z +34 proc. do +3 proc.)” – stwierdzono.
ZOBACZ TEŻ: Kolejni zatrzymani w sprawie gangu, który okradał tiry w Niemczech. Wszyscy trafili do aresztu
Według badania firmy z UE, w perspektywie krótkoterminowej, postrzegają dostępność finansowania zewnętrznego bardziej negatywnie niż w szczytowym momencie pandemii. “Pogorszyły się również perspektywy dostępności finansowania wewnętrznego dla inwestycji (z wyraźnej poprawy do stabilnej). Zaczął również rosnąć udział firm o ograniczonych finansach (6,2 proc. w 2022 r. w porównaniu z 4,7 proc. w 2021 r.)” – podkreślono.
Dodano, że wyzwaniem dla przedsiębiorstw jest m.in. długoterminowy charakter kryzysu energetycznego, a czas “powtarzających się wstrząsów negatywnie wpływa na innowacyjność firm”. 34 proc. firm z UE opracowała lub wprowadziła nowe produkty, procesy lub usługi w ramach swojej działalności inwestycyjnej – w 2021 r. było to 36 proc. “Sugeruje to, że wdrażanie innowacyjnych rozwiązań zostało wstrzymane podczas pandemii” – wskazano. Dane z badania EBI wskazują też na rosnącą lukę innowacyjną w stosunku do Stanów Zjednoczonych – 19 proc. mniej firm w UE zgłasza inwestycje w innowacje w UE.
W państwach unijnych poziom innowacyjności był najwyższy wśród firm w Finlandii (52 proc.), Irlandii i Danii (50 proc. w obu krajach); z kolei najniższy na Słowacji (14 proc.) i w Hiszpanii (21 proc.) – podano.
Wiceprezes EBI Ricardo Mourinho Félix zaznaczył, że “w obliczu nowych wyzwań pojawiających się w tym roku, grupa EBI wspiera firmy z UE w walce z rosnącymi cenami energii, zaostrzeniem warunków finansowania i zakłóceniami w handlu”. “W ramach naszego zobowiązania planujemy zmobilizować do 115 miliardów euro nowych inwestycji do 2027 r., aby wesprzeć plan REPowerEU dotyczący zabezpieczenia różnorodności źródeł bezpiecznej energii, przyspieszenia transformacji energetycznej i poprawy efektywności energetycznej” – zapowiedział.
Główna ekonomistka EBI Debora Revoltella oceniła, że firmy w UE korzystają z zaawansowanych technologii cyfrowych w takim samym stopniu, jak firmy w USA; coraz częściej inwestują też w działania na rzecz klimatu. “Reakcja na szok energetyczny powinna stanowić podstawę bardziej wydajnego i niezawodnego rynku energii UE oraz przekierować finansowanie na ekologiczne innowacje” – zaznaczyła.
Zdaniem wiceprezes EBI prof. Teresy Czerwińskiej pandemia i wojna za naszą wschodnią granicą “nie mogą zatrzymać ani rozpoczętej cyfryzacji, ani transformacji energetycznej”. “Musimy ten trudny czas przekuć w szansę dla gospodarki UE i uniezależnić ją od zewnętrznych dostawców energii i technologii” – podkreśliła. Dodała, że grupa EBI stara się wspierać działania w tych sektorach i dostarczyć małym i średnim firmom “środków, które będą kołem zamachowym tych zmian”.
Jak wynika z badania, unijne firmy poczyniły postępy w inwestowaniu w projekty na rzecz klimatu, w tym w działania łagodzące skutki ocieplenia klimatu i działania adaptacyjne. W całej UE 53 proc. przedsiębiorstw zainwestowało już w przeciwdziałanie skutkom zjawisk pogodowych i proces ograniczania emisji dwutlenku węgla. Ponad połowa firm z UE planuje w ciągu najbliższych trzech lat zainwestować w działania na rzecz klimatu. Natomiast ok. 57 proc. firm inwestuje w efektywność energetyczną, 64 proc. w minimalizację odpadów i recykling, a 32 proc, w nowe, mniej zanieczyszczające obszary biznesowe i technologie jako sposób na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych.
W zakresie cyfryzacji przedsiębiorstwa z UE zmniejszyły dystans do Stanów Zjednoczonych w zakresie wykorzystania zaawansowanych technologii cyfrowych i mogą teraz czerpać z tego korzyści. W 2019 r. dystans ten wynosił 11 proc. a w 2022 r. – 2 proc.
Autorzy badania zwrócili też uwagę na zakłócenia w łańcuchach dostaw dla handlu. Prawie 90 proc. firm z UE od 2021 r. boryka się z zakłóceniami związanymi z łańcuchami dostaw w handlu międzynarodowym. Niemal tyle samo firm z UE postrzega wojnę w Ukrainie i COVID-19 jako przeszkody dla handlu międzynarodowego. “Wśród firm borykających się z zakłóceniami w łańcuchach dostaw w handlu międzynarodowym prawie 60 proc. twierdzi, że podjęło działania w celu złagodzenia skutków tych zakłóceń” – wskazano.
Siódme badanie EBI zawiera informacje zebrane od przedsiębiorstw od kwietnia do lipca 2022 r. Chodzi o decyzje inwestycyjne i finansowanie inwestycji w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych. Obejmuje działania inwestycyjne w projekty na rzecz klimatu, cyfryzację oraz bada wpływ wojny w Ukrainie i pandemii.
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI), którego udziałowcami jest 27 państw członkowskich UE jest instytucją finansową Unii Europejskiej. Bank finansuje projekty w zakresie infrastruktury, innowacji, klimatu i środowisko, MŚP. (PAP)
