„Kwestia odporności urasta do rangi racji stanu państwa i bez niej trudno w ogóle mówić o bezpiecznym państwie” – mówił Marcin Ociepa, wiceminister obrony narodowej, który inaugurował – wraz z Jackiem Siewierą, szefem Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz Konradem Korpowskim, dyrektorem Rządowego Centrum Bezpieczeństwa – I Kongres Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej – ODPORNOŚĆ 2023 organizowany przez InfoSecurity24.pl.
Marcin Ociepa, wiceminister obrony narodowej i Wysoki Przedstawiciel RP przy Komitecie ds. Odporności NATO, zaznaczył, że „bez zaangażowania szerokich kręgów społecznych nie może być mowy o skutecznej polityce na rzecz odporności”. Jeśli dodamy do tego, że „wywoływane przez naszych oponentów kryzysy są instrumentami agresji, które czasem zastępują, a czasem poprzedzają starcie zbrojne, to widzimy, że kwestia odporności urasta do rangi racji stanu państwa i bez niej trudno w ogóle mówić o bezpiecznym państwie”. Polityk podkreślił podczas inauguracji kongresu, że to silna armia, policja, straż pożarna, straż graniczna i służby specjalne razem wzięte, a także odporność administracji i społeczeństwa to dwie strony tej samej „tarczy, która chroni Rzeczpospolitą”.
Ostatnie lata, jak przypomniał wiceminister Ociepa, stanowiły dla odporności Polski wyzwanie, na które złożyły się: pandemia, użycie migrantów jako broni na granicy z Białorusią, rosyjski atak na Ukrainę oraz jego skutki: fala uchodźcza oraz deficyt surowców energetycznych na rynkach globalnych. Wydarzenia te sprawiły, że Polska w bardzo krótkim czasie musiała przejść stres test na wielu odcinkach jednocześnie. Ale, jak ocenił wiceminister, test ten zdaliśmy na „bardzo przyzwoitym poziomie”.
Polska musi „sprostać wyzwaniom w zakresie odporności na miarę lidera Europy Środkowo-Wschodniej”, a przed nami kolejny etap jej budowy – podkreślał Ocepa. Mowa tu o dokończeniu prac nad ustawą o ochronie ludności; rozstrzygnięciu kształtu RCB, jako koordynatora odporności; serii inicjatyw regionalnych, w tym warsztatów na temat odporności; budowie Narodowej Strategii Odporności; wypracowaniu systemowych rozwiązań dla konkretnych wyzwań, takich jak: bezpieczeństwo żywnościowe, łączność administracji, czy zdolność do ratowania masowej liczby ofiar.
„W Europie bezpiecznie to już było. Tę dywidendę lat pokoju odebraliśmy. Dziś w obliczu agresji Federacji Rosyjskiej na suwerenne państwo runął porządek bezpieczeństwa” – podkreślił Jacek Siewiera, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Jak tłumaczył, teraz musimy być gotowi. „Nie myślę tu tylko o wojnie. Jak pokazał czas pandemii SARS-COV-2, jak pokazał kryzys graniczny, jak – można się spodziewać – w najbliższych dekadach pokażą również zmiany klimatyczne i związane z tym katastrofy (…) to wszystko będą zagrożenia z którymi przyjdzie nam się mierzyć”. Kluczowa jest tu ochrona ludności, która – zaznaczył – jest o tym, jak zapewnić obywatelom bezpieczeństwo, podstawowy poziom sprawstwa, świadomości sytuacji i możliwości odnalezienia się, reagowania.
„O ile działania wojenne możemy z pewnym wyprzedzeniem przewidzieć, możemy obserwować (…) o tyle w atakach hybrydowych, w atakach asymetrycznych, destabilizacji i wyniszczeniu potencjału państwa nie będzie czerwonych flag, nie będzie znaków ostrzegawczych. Jedyną metodą właściwego przeciwdziałania jest zwiększenie odporności, w tym ochrony ludności” – zaznaczył Siewiera. Podkreślił również, że odporność państwa to nie tylko schrony, ale „właściwy system dowodzenia, to zaawansowane i zintegrowane środki łączności, to dostęp do infrastruktury energetycznej i komunikacyjnej, zdolności logistyczne, to są rezerwy strategiczne i system ochrony ludności”.
O roli Rządowego Centrum Bezpieczeństwa w systemie mówił podczas otwarcia kongresu jego dyrektor, Konrad Korpowski. Podkreślił, m.in., że „zimnowojenne pojęcie odporności państwa (…) doczekało się praktycznie w całej Europie swoistego renesansu”. Jednak droga do zwiększenia jej, zapisana w Strategii Bezpieczeństwa Narodowego z 2020 roku, nie znalazła jeszcze odzwierciedlenia w kluczowych dokumentach regulujących problematykę bezpieczeństwa RP (ani ustawie o Obronie Ojczyzny, ani żadnej wersji projektu ustawy o ochronie ludności i stanie klęski żywiołowej). RCB przygotowało swoją Koncepcję Kompleksowego Wzmacniania Odporności, w której proponuje zdefiniowanie odporności jako zdolności państwa do radzenia sobie z niekorzystnymi zdarzeniami i zagrożeniami, a także zdolności do efektywnej odbudowy po ich wystąpieniu.
Teraz czeka nas, wymieniał Korpowski, m.in. opracowanie Strategii Odporności dla Polski, wskazującej główne kierunki i precyzującej podstawowe zadania z terminem ich osiągnięcia oraz przypisującej do nich wykonawców, koordynatorem zagadnień związanych ze wzmacnianiem odporności powinna być nadal jedna instytucja.
I Kongres Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej – ODPORNOŚĆ 2023 to konferencja poświęcona zagadnieniom dotyczącym kompleksowych działań, zarówno struktur państwa jak i obywateli. Wydarzenie stanowiło okazję do wymiany doświadczeń przez specjalistów, przedstawicieli samorządu, świata polityki, nauki, służb mundurowych i wojska. Zaledwie pierwsza edycja zgromadziła ok. 400 osób, które wysłuchały 7 paneli i opinii 37 panelistów.
Źródło informacji: InfoSecurity24.pl/PAP Media Room