Sobków, po pozytywnym rozpatrzeniu projektowanego rozporządzenia Rady Ministrów, ma możliwość uzyskania w przyszłym roku statusu miasta. Wojewoda Józef Bryk, w piśmie skierowanym do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, poparł starania samorządowców.
Proces legislacyjny w tym zakresie rozpoczął się w 2023 roku. Rada Gminy Sobków, po konsultacjach z mieszkańcami, podjęła uchwałę dotyczącą wystąpienia z wnioskiem do ministerstwa – za pośrednictwem Wojewody Świętokrzyskiego – o uzyskanie statusu miasta.
Powstały w XVI wieku Sobków – dziś znajdujący się w powiecie jędrzejowskim – jak wiele miejscowości w Polsce, na skutek represji władz rosyjskich został pozbawiony praw miejskich w 1869 roku, po upadku powstania styczniowego.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektowanego rozporządzenia, za pozytywnym rozpatrzeniem wniosku samorządowców przemawia m.in. to, że cechy funkcjonalno-przestrzenne Sobkowa wykazują jego miejski charakter, miejscowość jest w całości zwodociągowana i skanalizowana oraz przebiega przez nią sieć światłowodowa zapewniająca stałe połączenie z Internetem, a także to, że w Sobkowie praktycznie zanikła działalność rolnicza, a mieszkańcy w przeprowadzonych konsultacjach opowiedzieli się za nadaniem statusu miasta.
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów z 9 lipca 2024 roku w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy jest obecnie w procesie legislacyjnym.
Procedura nadawania statusu miasta określona jest w przepisach ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2001 r. w sprawie trybu postępowania przy składaniu wniosków dotyczących tworzenia, łączeni, dzielenia, znoszenia i ustalania granic gmin, nadawania gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalania i zmiany nazw gmin i siedzib ich władz oraz dokumentów wymaganych w tych sprawach.
Samorząd składa wniosek w sprawach nadania statusu miasta i ustalenia jego granic do ministra właściwego do spraw administracji publicznej, za pośrednictwem wojewody. Wojewoda następnie przekazuje ministrowi wniosek wraz ze swoją opinią. Wnioski są rozpatrywane w ciągu roku od dnia złożenia wniosku, nie później jednak niż do dnia 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy, w którym ma nastąpić zmiana. Zmiany następują z dniem 1 stycznia.
Uzyskanie praw miejskich uzależnione jest od spełnienia kilku warunków. Do najważniejszych zaliczyć trzeba:
– uwarunkowania przestrzenno-architektoniczne: odpowiednia infrastruktura techniczna (kanalizacja, wodociągi), miejska zabudowa (zwarta, ulice, chodniki), na obszarze zabudowy zwartej nie powinno być także zabudowy typu zagrodowej;
– uwarunkowania historyczne i administracyjne: posiadanie przez miejscowość praw miejskich w przeszłości, której pozbawione zostały (np. po powstaniu styczniowym czy w trakcie reformy administracyjnej 1934 r.), a także posiadanie herbu czy instytucji o ponadlokalnym charakterze;
– uwarunkowania demograficzne i społeczne: m.in. zatrudnienie ludności poza rolnictwem.
Znaczenie ma również poparcie społeczne dla tej inicjatywy.