W czwartek, 1 sierpnia 2024 roku odbędą się kieleckie uroczystości w 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.
Przed oficjalną częścią, o godzinie 12:00 znicze zostaną zapalone na grobie powstańca warszawskiego Wacława Wilka-Wilczyńskiego ps. „Mały”, który spoczywa na Cmentarzu Starym w Kielcach.
Program uroczystości 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 2024 r.:
– godz. 15:30 – zbiórka uczestników i pocztów sztandarowych na ul. Karczówkowskiej na wysokości Kościoła Garnizonowego pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski,
– godz. 15:45 – msza św. w Kościele Garnizonowym pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski,
– godz. 16:30 – zakończenie mszy św. i sformowanie kolumny,
– godz. 16:45-17.00 – przemarsz ulicami: Karczówkowska, Biskupa Czesława Kaczmarka, rondo Giedroycia, Ogrodowa do Skweru Harcerskiego im. Szarych Szeregów,
– godz. 17:00 -18:00 – główne obchody 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego przed pomnikiem Harcerzy Poległych za Ojczyznę na Skwerze Harcerskim im. Szarych Szeregów.
Przypominamy, że 1 sierpnia 2024 r. o godz. 17.00 zostanie przeprowadzony, przy wykorzystaniu akustycznego systemu alarmowego, na terenie miasta Kielce trening systemu alarmowania ludności. W ramach treningu wyemitowany zostanie sygnał akustyczny – dźwięk ciągły syreny na czas 1 minuty. Celem treningu jest doskonalenie działania systemu alarmowania ludności oraz praktyczne sprawdzenie uruchamiania i weryfikacja sprawności technicznej syren alarmowych, który jednocześnie będzie upamiętnieniem 80 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.
Dyskusja o akcji „Burza”
80. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego to również okazja do upamiętnienia wydarzeń związanych z akcją „Burza” na Kielecczyźnie. Rozkazem Dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” z 14 sierpnia 1944 r. siły Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK miały ruszyć na pomoc walczącej stolicy. Z powodu wielu trudności natury wojskowej marsz na pomoc Warszawie został ostatecznie odwołany, a Korpus Kielecki AK rozwiązany. Żołnierze nie złożyli jednak broni biorąc udział w krwawych bojach z okupantem niemieckim. Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach postanowiła zorganizować panel dyskusyjny poświęcony akcji „Burza”, który odbędzie się w piątek, 2 sierpnia 2024 r. o godz. 12.00 w Sali konferencyjnej Delegatury IPN w Kielcach (al. Na Stadion 1). Wezmą w nim udział dr Marek Jedynak, dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku oraz dr hab. Sebastian Piątkowski z Delegatury IPN w Radomiu. Spotkanie poprowadzi Paweł Żołądek z Referatu Badań Historycznych w Delegaturze IPN w Kielcach.
Wystawy i nie tylko
W związku z obchodami rocznicowymi Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Kielcach zaprezentuje wystawę pt. „Dziś idę walczyć – mamo…”. Ponadto w 4 gablotach zaplanowano prezentację zbiorów WBP poświęconych tematyce powstania. Wystawa będzie prezentowana w dniach 1 – 31 sierpnia 2024 r. w holu na 1 piętrze. Z kolei Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach 1 sierpnia 2024 r. o godz. 11:00 zaprasza do swojej siedziby na otwarcie wystawy pt. „Za każdy kamień Twój, Stolico, damy krew”. Na wystawie, przygotowanej przez Wydział Gromadzenia, Ewidencji i Opracowania Zbiorów znajdą się eksponaty z prywatnej, gromadzonej przez kilkadziesiąt lat, kolekcji pracownika biblioteki. Muzeum Narodowe w Kielcach zachęca do obserwowania swojego profilu na Facebooku, gdzie pojawią się okolicznościowe posty upamiętniające 80. rocznicę godziny „W”.
W upamiętnienie 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach zaangażuje wychowanków Zespołu Szkół Specjalnych przy ŚCR w Czarnieckiej Górze. Wydarzenie rozpocznie się 1 sierpnia 2024 roku o godzinie 17:00. Zaplanowany został między innymi apel z prezentacją multimedialną.
Powstanie Warszawskie
Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o 17:00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina) w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.
Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.
O ile pod względem militarnym powstanie zakończyło się klęską, o tyle pod względem politycznym miało ogromne znaczenie. Polacy zademonstrowali dążenie do odzyskania niepodległości. Jak pisał po wojnie Jan Nowak-Jeziorański, uczestnik tego niepodległościowego zrywu, „kurier z Warszawy”, walka nie była daremna, a Powstanie Warszawskie sprawiło, że „państwo polskie, chociaż zniewolone i wasalne, zachowało swoją odrębność, przetrwało Stalina, który w swych zamysłach prawdopodobnie chciał z niego z czasem uczynić część ZSRS”.
