Stefan Żeromski to wybitny polski pisarz, który nierozerwalnie związany jest z naszym regionem. Dziś, gdy mija 95 lat od jego śmierci Centrum Edukacji i Kultury “Szklany Dom” w Ciekotach wzbogaciło się o bezcenną i jedyną w swoim rodzaju pamiątkę z pogrzebu twórcy.
Stefan Żeromski zmarł 20 listopada 1925 roku w swoim domu w Warszawie. Choć od dawna chorował, to jego śmierć była wielkim szokiem dla opinii publicznej. Dzień wcześniej przyjmował gości i nic nie zapowiadało tak fatalnego finału. Odwiedził go wówczas Julian Tuwim i Antoni Słonimski. Pogrzeb Żeromskiego, który odbył się 23 listopada przekształcił się w wielkie wydarzenie, a w kondukcie pogrzebowym przemaszerowały tysiące warszawiaków.
ZOBACZ TEŻ: Świętokrzyski Fundusz Lokalny wspiera oddolne inicjatywy
Na trasie konduktu, który aż trzy godzin szedł na cmentarz przy ul. Młynarskiej wiele się działo. Z okien Teatru Wielkiego orkiestra Opery Warszawskiej grała Marsz Żałobny Fryderyka Chopina, a nad tłumem warszawiaków, którzy z tej okazji mieli skrócony dzień pracy, latał samolot zrzucający pożegnalne ulotki. To właśnie jedna z nich stała się niezwykłą pamiątką, która po latach zapomnienia trafiła do Ciekot.
Niezwykłe znalezisko
„Hołd nieśmiertelnej pamięci Stefana Żeromskiego składa Liga Obrony Powietrznej Państwa” – głosiła ulotka. Tą konkretną zebrała z ulicy Maria Zamojska, która tego dnia była w Warszawie na badaniach lekarskich. Kobieta zawiozła ją do domu rodzinnego pod Chmielnik, a po latach obiecała swojej wnuczce, Kazimierze Zapałowej, która wówczas pracowała w Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, że przekaże ją jej. Niestety, w międzyczasie ulotka zaginęła.
Po wielu latach, gdy Kazimiera Zapałowa wertowała stare modlitewniki dziadków, udało jej się odnaleźć ulotkę włożoną do jednego z nich. Zarówno ona jak i modlitewnik trafiły do Centrum “Szklany Dom” w Ciekotach, w którym Zapałowa jest teraz kustoszem.
Wszystko wskazuje na to, że to jedyna z tysięcy ulotek rozrzuconych 20 listopada 1925 r. nad Warszawą, która zachowała się do naszych czasów. Można ją oglądać w Pracowni Dzieł i Piśmiennictwa o Stefanie Żeromskim i Regionie Świętokrzyskim w dworku w Ciekotach.
Stefan Żeromski
Stefan Żeromski urodził się w 1864 roku w Strawczynie, a wychowywał w Ciekotach. W swoich dziełach, do których należą m.in. “Ludzie bezdomni”, “Popioły”, “Przedwiośnie” i “Syzyfowe prace” poruszał w dużej mierze tematykę społeczną. Był czterokrotnie nominowany do Literackiej Nagrody Nobla. Był też aktywnym działaczem społecznym i laureatem wielu odznaczeń i nagród.
